De munteenheden van de G7-landen en waarom ze zo belangrijk zijn

U heeft wel gehoord van de G7, maar u weet niet precies wat het verband is met de valuta's? Neem vijf minuten de tijd om alles te lezen over het meest invloedrijke wereldforum en de invloed ervan op de meest verhandelde valuta's op de valutamarkt.

De G7-valuta's ("G7" komt eenvoudigweg van "groep van zeven") zijn de valuta's van de belangrijkste economieën ter wereld en omvatten vijf van de belangrijkste valuta's ter wereld, die zowel de meest verhandelde als de meest liquide op de valutamarkt zijn. Deze valuta's bestaan uit de Amerikaanse dollar (USD), de euro (EUR), de Japanse yen (JPY), het Britse pond sterling (GBP) en de Canadese dollar (CAD).

De G7 is een forum waarin de meest invloedrijke en geïndustrialiseerde landen van de wereld bijeenkomen. Het forum, dat werd opgericht om macro-economische initiatieven te delen, heeft een aanzienlijke internationale invloed en staat in het middelpunt van belangrijke wereldwijde initiatieven. Aanvankelijk werd de G7 in 1975 als de G6 opgericht op initiatief van de toenmalige Duitse en Franse staatshoofden naar aanleiding van de ineenstorting van het Bretton-Woods-systeem, de energiecrisis van de jaren zeventig en de daarmee gepaard gaande wereldwijde recessie. Het laatste land dat zich bij het forum aansloot was Canada en de groep besloot sindsdien jaarlijks bijeen te blijven komen. De landen die samen de G7 vormen zijn Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten en hun vijf overeenkomstige valuta's: de Canadese dollar (CAD), de euro (EUR), de Japanse yen (JPY), het Britse pond (GBP) en de Amerikaanse dollar (USD). Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zijn elk van de vijf valuta's van de G7-landen reservevaluta's of "ankervaluta's", die worden aangehouden door centrale banken over de hele wereld. Aangezien de combinatie van deze landen 40% van het wereldwijde bbp vertegenwoordigt, is het voor iedereen die betrokken is bij de internationale handel en de valutamarkt belangrijk de ontwikkelingen in de economieën van de G7-valuta's, en met name de 5 respectieve valuta's, op de voet te volgen.

Maar wat maakt deze vijf munten zo speciaal? Waarom worden ze zo belangrijk beschouwd?

Wat maakt de G7-valuta's zo sterk?

Landen of valutazones met een bijzonder liquide munt hebben gewoonlijk een aantal kenmerken gemeen:

• Aanzienlijke economische macht
• Aanhoudende groei
• Een robuust financieel en bancair systeem
• Bevestigde politieke stabiliteit

Om de dominantie van deze vijf valuta's beter te begrijpen, zullen we ze nader bekijken.

De Amerikaanse dollar (USD)

Op de vraag "Wat is de belangrijkste valuta ter wereld?" is er slechts één voor de hand liggend antwoord: de Amerikaanse dollar. Als gevolg daarvan wordt zij veruit beschouwd als 's werelds belangrijkste reservevaluta.

Volgens het IMF is meer dan 60% van de deviezenreserves in de wereld in Amerikaanse dollars uitgedrukt. 40% van de schuld van de wereld is ook in dollars uitgedrukt.

Maar is dit altijd zo geweest?

De dollar in de 20e eeuw

Tussen de jaren 1940 en 1970 was de Amerikaanse dollar de standaard waarrond de wisselkoersen van de belangrijkste valuta's in de wereld schommelden. De Overeenkomst van Bretton Woods van 1944 bevestigde opnieuw de dominantie van de dollar als referentiemunt, vanwege zijn converteerbaarheid in goud.

In overeenstemming met het vaste wisselkoers-systeem dat uit deze overeenkomsten voortvloeide, koppelden 44 landen hun valuta aan de dollar, waarbij een zekere fluctuatiemarge rond de dollar werd toegestaan.

De economische omwentelingen van de jaren zeventig dwongen de VS er echter toe hun munt te devalueren en de converteerbaarheid van de dollar in goud was niet langer gerechtvaardigd. Onder deze omstandigheden is het zwevende (of flexibele) wisselkoersregime wijdverbreid

Maar hoe zit het met de dollar vandaag?

De dollar in de 21e eeuw

Vandaag de dag schommelen de meeste munteenheden vrij volgens de marktbewegingen en zijn zij niet langer aan de dollar gekoppeld.

De dollar blijft echter de belangrijkste valuta ter wereld, hetgeen ten dele toe te schrijven is aan het belang van de Amerikaanse economie op internationaal vlak en de dominantie van de Amerikaanse financiële markten.

Ondanks een aanzienlijk begrotingstekort en een hoge buitenlandse schuldgelooft de financiële en bankwereld vast in het vermogen van de VS om zijn schulden terug te betalen. Dit maakt de dollar tot de meest verhandelbare valuta op de valutamarkt en een veilige haven voor marktdeelnemers.

De centrale bank van de VS, de Federal Reserve (Fed), bepaalt het monetaire beleid van het land en voert het uit.

De euro (EUR)

De eenheidsmunt, die in 1999 werd ingevoerd, is vanaf 2002 in omloop in de eerste 12 Europese landen. De landen die de euro hebben ingevoerd, maken deel uit van een monetaire zone die de eurozone wordt genoemd. Hoewel de euro sindsdien is aangenomen door in totaal 19 Europese landen, zijn er in Midden-Europa nog steeds landen die hun eigen munt hebben.

De euro is de op één na meest verhandelde valuta op de valutamarkt na de dollar, maar is pas zeer onlangs ontstaan.

Korte geschiedenis van de euro

De monetaire unie, een oude ambitie van de Europese Economische Gemeenschap (EEG), begon eindelijk voet aan de grond te krijgen op de Europese Top van Brussel in 1978. Vervolgens werden het Europees Monetair Stelsel (EMS) en het wisselkoersmechanisme (ERM) ingesteld. Deze laatste voorzag in vaste, maar aanpasbare wisselkoersen voor alle nationale munteenheden binnen het blok. Met de lancering van het programma voor de interne markt in 1985 begon het proces van stroomlijning en planning van convergentie op gang te komen.

Na de ondertekening van het Verdrag van Maastricht in 1992 is het proces van de Economische en Monetaire Unie (EMU) van start gegaan:

• 1991-1993 
  Geleidelijke goedkeuring van het vrije verkeer van kapitaal.
• 1993-1998
  Geleidelijke convergentie van het economisch beleid van de landen binnen het blok.
• 1999-2002
  Invoering van strikte begrotingsregels en ontwikkeling van een gemeenschappelijk monetair beleid..

Sinds de euro in 2002 in omloop kwam, is de Europese Centrale Bank (ECB) verantwoordelijk geweest voor de uitgifte ervan. Als enige centrale bank ter wereld die verantwoordelijk is voor het monetaire beleid van meerdere landen, is de ECB een unieke instelling. Zij is verantwoordelijk voor het garanderen van de waarde van de euro als munt en voor het waarborgen van prijsstabiliteit in de eurozone.

Maar wordt de euro als een veilige haven beschouwd?

De euro 20 jaar later

Volgens het IMF is de euro goed voor ongeveer 20% van de deviezenreserves in de wereld.

In tegenstelling tot de Amerikaanse dollar wordt de eenheidsmunt echter niet als een veilige haven beschouwd, hoewel zij een aantal essentiële kenmerken gemeen heeft:

• De schuld van alle landen van de eurozone samen bedroeg in 2019 78% van het bbp van de muntzone, een percentage dat lager ligt dan dat van de Verenigde Staten of zelfs Japan.
• De eurozone heeft de neiging een overschot op de lopende rekening te handhaven.
• Bij 33% van de transacties die wereldwijd worden verricht, is de euro betrokken.

Door de politieke omstandigheden die soms als onstabiel worden beschouwd, wordt de euro echter niet als een veilige havenvaluta beschouwd. In tijden van crisis stellen deze voorwaarden de marktspelers meestal niet gerust.

De politieke meningsverschillen en structurele tekortkomingen van sommige landen van de eurozone doen soms vrezen voor de kracht en de stabiliteit van de munt.

Een politieke toenadering tussen de lidstaten zou de euro kunnen versterken en tot veilige haven kunnen verheffen, maar dit lijkt vooralsnog een ver vooruitzicht, aangezien de economische modellen binnen het blok sterk uiteenlopen.

The Japanese yen (JPY)

De yen is de op twee na meest verhandelde valuta op de valutamarkt. Hoewel het als een verrassing kan komen als men niet bekend is met alles wat met forex te maken heeft, wordt de yen beschouwd als een veilige haven, net als de dollar.

Hoewel het land sinds de jaren negentig met een aantal economische problemen kampt, bleef Japan in 2019 de op twee na grootste economie ter wereld in termen van bbp en is het nog steeds een van de grootste exporteurs ter wereld.

Maar waarom behoudt zijn munt een bevoorrechte status?

De yen, een jonge munt in een bejaard land

Terwijl Japan bekend staat om zijn vergrijzende bevolking, is de munteenheid van het land relatief jong en pas sinds 1871 in omloop.

Vóór deze periode had Japan geen eenheidsmunt voor het gehele land. Onder impuls van de regering van keizer Meiji maakte de invoering van een nationale munt deel uit van een snel industrialisatieproces dat in de 19e eeuw op gang kwam.

Het ontbreken van een banksysteem dat vergelijkbaar is met dat van de westerse landen beperkte de economische macht van Japan op internationaal niveau. De Bank of Japan (BoJ) werd daarom in 1882 opgericht om het monetaire beleid van het land uit te voeren en ten uitvoer te leggen.

Dus, waarom is de yen vandaag zo belangrijk?

De yen in de moderne tijd

Hoewel Japan een aanzienlijke economische macht en politieke stabiliteit geniet, vertonen zijn economische prestaties sedert de jaren negentig een aantal opmerkelijke zwakheden.

Sinds het uiteenspatten van de vastgoedzeepbel en de daaruit voortvloeiende financiële crisis, wordt het land gekenmerkt door:

• Lage jaar-op-jaar groei (zelden meer dan 2%).
• Een terugkerend deflatieprobleem.
• Zeer hoge overheidsschuld (de grootste ter wereld in verhouding tot het bbp).

Dit lijkt echter geen bron van zorg voor de deelnemers aan de valutamarkten, aangezien de yen zijn status van veilige haven behoudt.

De gunstige perceptie van de yen is in de eerste plaats te danken aan twee belangrijke factoren:

• De aanzienlijke handelsoverschotten van Japan, waarbij het land een specialist blijft in een aantal hightech-exporten, van auto's tot nieuwe technologieën.
• Japan is, gemeten naar bbp, de derde economie ter wereld, na de Verenigde Staten en China.

De Japanse munt, een belangrijke indicator voor het mondiale belang van de yen, heeft de neiging te stijgen in waarde in tijden van onzekerheid. Dit fenomeen was vooral merkbaar in 2010, toen de crisis in de eurozone leidde tot een waardestijging van 10% ten opzichte van de euro. Bovendien, in juli 2020, toen  de dollar verder daalde als gevolg van de bezorgdheid over de Amerikaanse aanpak van de COVID-19-crisis en de aanhoudende spanningen tussen Washington en Peking, steeg de waarde van de yen aanzienlijk.

Het grote Britse pond

Als de op drie na meest verhandelde valuta op de valutamarkt en de op twee na meest aangehouden valutareserve ter wereld, behoort het Britse pond tot de belangrijkste valuta's op de forexmarkt. Haar belangrijke rol op het wereldtoneel is deels te danken aan de status van de hoofdstad als financieel handelsknooppunt en haar lange geschiedenis van mondiaal leiderschap.

Ondanks het feit dat het Verenigd Koninkrijk de euro niet heeft ingevoerd en ervoor heeft gekozen zijn eigen munt te behouden, kunnen er parallellen worden getrokken tussen de twee:

• De Europese Unie is de belangrijkste handelspartner van het Verenigd Koninkrijk.
• Het pond en de euro schommelen ten opzichte van elkaar en blijven meestal binnen een smalle marge.
• Het Brexit-referendum is de laatste tijd een belangrijke factor geweest die de volatiliteit van de munt en de waarde ervan ten opzichte van andere toonaangevende valuta's heeft beïnvloed.

Het Britse pond is om verschillende redenen populair bij forextraders. De belangrijkste sectoren die aan de Britse economie bijdragen zijn de lucht- en ruimtevaartindustrie, de farmaceutische industrie, de automobielindustrie en de dienstensector. Met name de financiële dienstensector speelt een belangrijke rol: deze sector is de grootste exporteur van het land, de grootste belastingbetaler en een van de grootste werkgevers van het land. Bovendien behoort Londen tot de grootste en drukste handelscentra ter wereld; een factor die bijdraagt tot het hoge handelsvolume in deze valuta. Sinds Brexit is het belang van het pond in de Britse export echter gedaald ten gunste van de dollar, en dat heeft directe gevolgen voor het concurrentievermogen van de Britse exporteurs.

De Canadese dollar

De Canadese economie is sterk afhankelijk van de export van grondstoffen, met name energie en natuurlijke hulpbronnen zoals hout, olie en gas. Als gevolg daarvan wordt zijn valuta beschouwd als een op grondstoffen gebaseerde valuta. Hoewel zij meer voorkomen in ontwikkelingslanden, vormen Canada en andere meer ontwikkelde landen zoals Noorwegen een uitzondering.

Een studie uit 2009 toonde aan dat wisselkoersen van grondstoffenvaluta's toekomstige grondstoffenprijzen kunnen helpen voorspellen.

De koppeling van een munt aan grondstoffen heeft zowel positieve als negatieve gevolgen:

• De vraag naar de grondstoffen van een land versterkt op natuurlijke wijze de waarde van de nationale munt en draagt evenzeer bij tot de verhoging van het bbp van het land. De uitvoer in verband met de sterke buitenlandse vraag leidt echter tot een prijsstijging en een daaruit voortvloeiend risico van inflatie/
• Omgekeerd kan een daling van de vraag tot deflatie leiden en het bbp van het land doen dalen.

Wegens de nabijheid van de Verenigde Staten wordt de Canadese munt ook sterk beïnvloed door de munt van het buurland en is het land sterk afhankelijk van de toestand van de Amerikaanse economie.

De Amerikaanse economie is de machtigste ter wereld en de dollar, veruit de belangrijkste internationale reservevaluta, wordt beschouwd als een veilige haven. De euro is de op één na meest verhandelde valuta ter wereld en is goed voor 20% van 's werelds deviezenreserves. Ondanks het onmiskenbare economische belang van de regio, om nog maar te zwijgen van het veelvuldige overschot op de lopende rekening, wordt de eurozone soms verzwakt door politieke onzekerheid, en de tekortkomingen van bepaalde lidstaten zijn een reden tot bezorgdheid in tijden van crisis. Hoewel het niet wordt beschouwd als een veiligehavenvaluta, is het een sterke mededinger aan het worden. Hetzelfde kan niet worden gezegd van het Britse pond, dat perioden van aanzienlijke volatiliteit doormaakt. De nationale munt van de op twee na grootste economie ter wereld, de yen, wordt ondersteund door de indrukwekkende handelsoverschotten van Japan en heeft de neiging in waarde te stijgen in tijden van crisis, waardoor zij de status van veilige havenvaluta krijgt.

Deze valuta's zijn de sterkste ter wereld en worden dan ook het meest verhandeld op de valutamarkt. De wereld van de forex is echter voortdurend in beweging. Voorheen over het hoofd geziene valuta's, vooral in Azië, beginnen aan tractie te winnen en de aandacht van de valutamarkt te trekken. Om ze beter te begrijpen, lees ons artikel over opkomende valuta's in Azië.