USD: wat zal 2024 ons brengen?

Hoe zal de koers van de dollar ontwikkelen in 2024? Lees meer over de grote risicofactoren die de valutamarkt de komende maanden kunnen beïnvloeden, de prognoses van onze analisten over de voornaamste wereldwijde munt en de belangrijke data om op te volgen.

De voornaamste risicofactoren in 2024

Een gevaarlijkere en onzekere wereld

2024 wordt het jaar van het geïsoleerde geopolitieke risico. Alles begon in het Nabije Oosten op 7 oktober 2023. Sindsdien loopt de spanning op steeds meer plekken op: China/Taiwan, China/Filipijnen, Iran/Pakistan, Rusland/Oekraïne, Venezuela/Guyana enzovoort.

Daar komt nog een intense verkiezingsperiode bovenop. Meer dan 40% van het wereldwijde bbp kan door verkiezingen onder ander bewind komen:

• Met name de verkiezingen van 5 november in de Verenigde Staten zijn erg belangrijk. Het resultaat van die verkiezingen zou namelijk een kentering kunnen betekenen voor de oorlog in Oekraïne. Maar ze zijn niet de enige stemming die ertoe doet.
• Bij de Turkse verkiezingen van 31 maart zal de AKP, die momenteel aan de macht is, vermoedelijk opnieuw als winnaar uit de bus komen in Istanboel en Ankara.
• Bij de Indische parlementsverkiezingen in april en mei wordt verwacht dat de partij van de huidige eerste minister Narendra Modi een verpletterende overwinning zal behalen.
• Er komen ook Europese verkiezingen, en in het tweede semester is het bovendien tijd voor parlementsverkiezingen in het Verenigd Koninkrijk, waar deze keer wordt verwacht dat de Labourpartij aan het langste eind zal trekken.
• Ten slotte zullen we vermoedelijk vervroegde parlementsverkiezingen zien in Israël met het vertrek van premier Benyamin Netanyahou tot gevolg, wat een belangrijk keerpunt zou betekenen in het conflict.

Eind 2024 zal de wereld er volledig anders uitzien.

De kanalen lopen gevaar

Al decennialang denken we dat de commerciële routes veilig zijn. Dat is evenwel niet langer het geval. De zee-engte die toegang biedt tot de Rode Zee, waar normaal wel 21% van de wereldwijde containerhandel door passeert, is niet meer bevaarbaar door het asymmetrische conflict tussen de door Iran gesteunde Houthi-rebellen en een internationale coalitie die onder meer Frankrijk onder haar leden telt. De schepen moeten omvaren via Kaap de Goede Hoop in Zuid-Afrika. Dat jaagt de vrachtkosten de hoogte in, maar is niet voldoende om de inflatie weer aan te zwengelen. Volgens een studie van de Bank of England die verscheen in januari, zou zelfs een blokkering van de doorgang via de Rode Zee gedurende het volledige jaar 2024 slechts leiden tot 0,4% à 0,6% meer inflatie. Dat is beperkt. Het zou er daarentegen wel toe kunnen leiden dat de havens opgestopt geraken, net zoals tijdens de coronapandemie, wat zeker in Europa nefast is voor de productieketens.

Ook Azië is niet meer veilig. De Oost-Aziatische waterwegen via de Straat van Taiwan en de Zuid-Chinese Zee, waar 40% van de EU-export gebruik van maakt, zouden gevaarlijker kunnen worden door de toenemende spanningen tussen China en zijn buurlanden (Taiwan en de Filipijnen) over de onafhankelijkheid van verscheidene eilanden en atollen. We mogen ook de klimaatverandering niet uit het oog verliezen.

Door een ongeziene droogte is het Panamakanaal niet meer volledig operationeel.

Veilig goederenvervoer wordt een structurerend onderwerp voor de markten en de economie. Dat is nieuw.

Een afwijkende monetaire cyclus

De beleidsrente gaat dalen in 2024. Dat is het enige dat zeker is. Wanneer? Met hoeveel? Daar wringt het schoentje.

Er gaapt een brede kloof tussen de verwachtingen van de markt en het betoog van de centrale banken. De valutamarkt rekent erop dat de rente aan beide zijden van de Atlantische Oceaan dit jaar met ongeveer 150-160 basispunten zal dalen.

De centrale bankiers zijn daar nog niet zo zeker van en gaan eerder uit van een krimp met 50-75 basispunten.

Dat is een verschil van bijna 100 basispunten. Een van de twee vergist zich, en wij denken dat het de valutamarkt is. Die verwacht een agressieve rentedalingscyclus, in lijn met wat we in het verleden zagen. Er is deze keer evenwel een groot verschil: we bevinden ons niet in een recessie.

Het heeft dan ook geen zin om stevig in de rente te gaan snoeien. Of dat is toch wat de centrale banken zeggen. Deze cyclus is anders. Het gaat even duren voordat de beurzen hun verwachtingen neerwaarts bijstellen.

Dat zal minstens leiden tot meer volatiliteit in de wisselkoersen.

Het rijk van de dollar is nog niet uitgespeeld

Iedereen is het erover eens: de dollar gaat dit jaar terrein verliezen. Alle analisten en de beleggingsbanken zeggen het al sinds eind 2023. Wij zijn het daar niet mee eens. Alle argumenten die worden aangehaald om een daling van de dollar te rechtvaardigen, worden ontkracht door de feiten.

Reden 1: de Europese economie gaat het beter doen dan de Amerikaanse. Zo! Dat is niet hoe wij het zien. In het beste geval zal de eurozone dit jaar 0,5% groei laten optekenen. Er zijn grote neerwaartse risico's, met name door de recessie in Duitsland en de trage groei in Frankrijk. Daarentegen geven de Verenigde Staten blijk van indrukwekkende economische veerkracht. Wij gaan uit van een groei met bijna 1,5%. En zelfs als de Amerikaanse economie in de vier kwartalen van 2024 geen groei zou boeken, wat hoogst onwaarschijnlijk lijkt, bedraagt de verworven groei al 1,2%. Dat is heel wat, en het betekent dat de Amerikaanse economie het beter gaat doen dan die van de eurozone, waardoor de stromen richting de Verenigde Staten nog zullen groeien. Het is een structurele ondersteunende factor voor de Amerikaanse dollar.

Reden 2: de dedollarisatie. Dat is hét monetaire onderwerp sinds de jaren 1970 en de eerste oliecrisis. Twee cijfers: 85% van de olietransacties wordt afgewikkeld in dollar, evenals 88% van de internationale transacties. De dollar is niet perfect, maar er zijn geen alternatieven, en al zeker niet de Chinese yuan. Het is de meest liquide munt ter wereld. Het volledige financiële systeem is gebaseerd op de dollar. Het eeuwenoude systeem van geopolitieke allianties van de Verenigde Staten staat borg voor stevige netwerkeffecten en versterkt de internationale macht van de dollar als betaalmiddel, verstrekker van liquiditeit en reserve. We kunnen niet om de dollar heen. De dedollarisatie is een mooi verhaal, maar wordt niet geschraagd door de feiten.

Reden 3: de afname van de productiviteit. Dat is het misleidendste argument van allemaal. Het probleem is dat de productiviteit niet meer daalt in de Verenigde Staten. Ze neemt toe, en de voorbije kwartalen zelfs behoorlijk snel! Eind 2023 bedroeg de productiviteitwinst +3,2%. In de eurozone noteert ze daarentegen in het rood ...

Reden 4: de renteverlaging door de Amerikaanse Federal Reserve (Fed). Ja, de rente gaat dalen. Dat staat niet ter discussie. Maar het zal wel later en trager gebeuren dan alom werd verwacht. De analisten die geloven dat de centrale bank het veel goedkoper gaat maken om geld te lenen, zoals tijdens de vorige cycli, maken zichzelf iets wijs. Er ontbreken twee factoren: er staat de komende twaalf maanden geen recessie op stapel en bovenal ligt de inflatie nog een stuk te hoog om de aandacht te laten verslappen, zeker wat de inflatie van de diensten en de lonen betreft. Deze economische cyclus is anders. Dat betekent dat ook het monetaire antwoord anders zal moeten zijn.

Samenvattend moeten we net zoals vorig jaar blijven evolueren in een marktklimaat dat wordt getypeerd door de sterke dollar. Het is dan ook de dollarzone die het leeuwendeel van het kapitaal en de financiële stromen naar zich toe zal trekken.

Belangrijke data om op te volgen

08/02: Het oppergerechtshof van de Verenigde Staten gaat onderzoeken of de Verenigde Staten Donald Trump kunnen weigeren als presidentskandidaat vanwege zijn pogingen om de uitslag van de verkiezingen van 2020 te boycotten en zijn rol in de oproer van 6 januari. En dat is nog maar het begin van het gerechtelijke traject voor de voormalige Amerikaanse president.

16-18/02: Veiligheidsconferentie van München. Gewoonlijk is deze conferentie niet veel zaaks. In het licht van de oorlog in Oekraïne is ze dit jaar evenwel een stuk belangrijker.

24/02: Tweede verjaardag van de Russische inval in Oekraïne. Het is een eindeloos conflict. Dit jaar alleen al moet Oekraïne opnieuw 500.000 personen mobiliseren om naar het front te gaan. Onhoudbaar.

Eind februari-maart: De NAVO organiseert zijn grootste militaire oefening sinds de Koude Oorlog. Operatie Steadfast Defender 2024 zal 30 landen en 40.000 soldaten samenbrengen. De oefening vindt plaats in Duitsland, Polen en de Baltische staten en is toegespitst op de voorbereiding en de interoperabiliteit die nodig zouden zijn bij een eventuele Russische invasie.

05/03: Super Tuesday. De term werd voor het eerst gebruikt in 1988. Het betreft de eerste dinsdag van maart, waarop in heel wat staten op hetzelfde moment de caucussen en de voorverkiezingen van de twee grote Amerikaanse partijen geschieden. Dit jaar zal de stemming plaatsvinden in belangrijke regio's als Californië en Texas.

15-18/07: Conventie van de Republikeinse Partij om een presidentskandidaat te kiezen.

19-22/08: Conventie van de Democratische Partij

05/11: Presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten. Als hij wint, wil Donald Trump op vier jaar tijd de import van elektronische producten, staal en farmaceutische producten uit China elimineren. Dat zou de handelsoorlog op de spits kunnen drijven. Maar laat er geen twijfel over bestaan: ook een nieuwe ambtstermijn voor Joe Biden zal niet tot minder spanningen leiden. Tussen Biden en Trump is het op het vlak van China vooral de vorm die verschilt, en niet zozeer de boodschap. Beiden willen dat de Amerikaanse economie minder afhankelijk wordt van China.