Het coronavirus eist nu even alle aandacht op. Maar de achtbaanrit van de olieprijs baart beleggers minstens evenveel zorgen. Voorlopig is het feest aan de pomp. Als dat zo blijft, staat de financiële wereld een nieuwe schok te wachten.
Misschien heb je het niet eens door omdat je in quarantaine zit of verplicht thuis werkt, maar tanken wordt snel goedkoper. De afgelopen dagen betaal je voor een liter Euro95 ongeveer 5 eurocent minder dan een week geleden. En dat verschil kan nog een stuk groter worden. Voor een vat Noordzeeolie wordt momenteel nog maar $ 35 betaald. Begin maart was dat ruim $ 50 en vlak na de jaarwisseling zelfs bijna $ 70. Van die enorme prijsdaling hebben automobilisten maar weinig gemerkt. Dat komt vooral omdat de benzineprijs voor een heel groot deel bestaat uit accijns en raffinagekosten. Maar als de olieprijs niet herstelt, gaan financiële en valutamarkten daar nog veel van merken.
Failliet of niet?
De lage olieprijs dreigt een enorm probleem te worden voor kleine Amerikaanse schaliebedrijfjes. In veel schalievelden is het aanboren van olie bij de huidige marktprijs niet winstgevend. Ondernemingen hebben die winst echter heel hard nodig. De komende vier jaar moeten Amerikaanse energiebedrijven volgens kredietbureau Moody’s voor $86 mrd aan leningen aflossen of verlengen. Als er geen winst gemaakt wordt, is het heel lastig om nieuwe geldschieters te vinden. Het zou zomaar kunnen dat er dan een hele trits oliebedrijfjes failliet gaat. Dat heeft grote gevolgen voor de zogeheten junkbond-markt, waar dit soort riskante leningen verhandeld worden. Het zou niet de eerste keer zijn dat een crisis zich uitbreidt naar andere segmenten van de schuldenwereld.
President Vladimir vs. Kroonprins Mohammed
Of het daadwerkelijk zover komt, hangt voor een heel groot deel af van twee mannen: Vladimir Poetin en Mohammed bin Salman. De Russische president Poetin weigerde eind vorige week mee te werken aan plannen van de OPEC om de olieproductie te verlagen met 1,5 miljoen vaten per dag. Dat was een nieuwe deuk in het imago van de olie-organisatie. Om te laten zien dat de OPEC wel degelijk tanden heeft, gaat de Saoedische kroonprins Mohammed de olieproductie flink opschroeven. In plaats van 1,5 miljoen vaten minder, komen er straks 2 miljoen vaten meer op de markt.
Geeft de roebel de doorslag?
De gevolgen van die zet laten zich raden: de olieprijs ging keihard onderuit. Kroonprins Mohammed zal niet snel toegeven in deze strijd. Dan smelt het laatste beetje uiterlijke macht van de OPEC weg. Poetin is dus aan zet. De roebel is al even met ongeveer 20% gedaald. Gelukkig voor Poetin heeft Rusland enorme valutareserves. Maar in hoeverre wil hij daarop interen om het marktaandeel op de oliemarkt te behouden of liever nog: te vergroten? Naarmate hij langer wacht, wordt het feest aan de pomp groter. De druk op de junkbond-markt neemt echter ook toe. Beleggers en valutahandelaren kunnen hun borst vast natmaken.
Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.
